U heeft het allemaal wel meegekregen. Fysiotherapeuten die bijzondere zorg leveren zijn vanaf 5 april niet meer verplicht ingeschreven te staan bij een bepaald register. U mag zelf kiezen of en bij welk register u ingeschreven wilt zijn. Tot nu toe had de NZa aan ZN en KNGF opgedragen om een register aan te wijzen waar zorgverleners die bijzondere fysiotherapie leveren moeten staan ingeschreven. Het nieuwe register, lees keurmerk fysiotherapie, en zorgverzekeraars MENZIS en VGZ hebben dit verzoek ingediend en is gehonoreerd.
Nu moeten in het huidige klimaat direct alle alarmbellen gaan rinkelen als je samen met zorgverzekeraars optrekt voor een bepaalde procedure. Welk belang hebben zorgverzekeraars? Als het antwoord niet helder is en zwart op wit staat, is samen ‘ten strijde’ trekken op zijn minst een strategische misser. Zeker als je weet dat bijvoorbeeld VGZ al eerder heeft laten vallen een kwaliteitsregister als het CKR niet serieus te nemen. VGZ bepaalt liever zelf wel welk register zij belangrijk vonden.
Nu is dat gelukt, de weg is dus vrij. De NZa spreekt over een voordeel want fysiotherapeuten kunnen zich onderscheiden en patiënten hebben meer keuzevrijheid. Op welke manier dan? Heb je straks patiënten die zeggen: “O ben je CKR fysio? Helaas, ik laat me alleen maar behandelen door een keurmerk fysio.
Dezelfde NZa die – zoals ik mijn vorige voorwoord schreef – het niet zo nauw neemt met transparantie in de zorg, zelfs transparantie als doel heeft geschrapt uit haar jaarverslag.
Maar de grootste strategische blunder staat in de laatste zin van het NZa bericht. Ik citeer: “Ook zorgverzekeraars kunnen bij de zorginkoop kiezen welke zorg zij willen inkopen.” Daarom zijn MENZIS en VGZ ‘vrienden’. Via een achterdeur is de verzekeraar nu bij machte om de kwaliteit zelf vast te stellen. Met de volledige vrijheid om te bepalen wie een hoger tarief voor gespecialiseerde zorg in rekening mag brengen. Praktijkvoorbeeld: U declareert manuele therapie, maar u bent niet ingeschreven in het VGZ register manuele therapie dan kun geen bijzonder tarief hanteren. Dat mag wel, maar dan moet u wel ingeschreven staan tegen x kosten en x extra registratie. O ja de tarieven stellen we wel bij naar beneden en u moet natuurlijk wel onder het landelijk behandelgemiddelde blijven (wat wij als zorgverzekeraar) vast stellen. Tenslotte rekent u ook teveel voor mensen die niet aanvullend zijn verzekerd. Ja, hoor dat mag ook gewoon! Want in overeenkomsten van zorgverzekeraars staan nu al clausules wat je mag rekenen bij niet vergoede zorg (lees het maar na). Niets vrije tarieven! En wat vindt het keurmerk daarvan? Ik lees een jubelend bericht over de keuze van het NZa. Maar zetten zichzelf buitenspel. Buitenspel? Ik krijg een Louis van Gaal gevoel: “Ben ik nou zo slim of zijn zij nou zo…”
De professionele kwaliteit was een groot goed en was van de fysiotherapeut. Dat moet je nu eenmaal centraal borgen én bewaken. Natuurlijk kun je daar heel veel kritiek op hebben, sterker nog daar moet je heel veel kritiek op hebben. Dat moet je intern doen, debatteren, ontwikkelen, onderzoeken en veranderen. Dat schuurt, maar dat is wel onze belangrijkste waarde. Nu kun je dat allemaal niet meer, zelfs niet klagen want de waarde is ‘verkocht’ aan de toch al almachtige zorgverzekeraar. Want er is nu toch niemand meer die verwacht dat een (onafhankelijk) keurmerk enige waarde heeft. Wie betaalt, die bepaalt. Gecombineerd met een enorm gebrek aan saamhorigheid, afsplitsingen en machogedrag van weggestemde bestuursleden heb je de fatale mix gebrouwen. Een dodelijk drankje dat het mooiste vak van de wereld vermorzelt!
Wat ik nu – vanuit historisch perspectief bekeken – verwacht? We gaan alle zorgverzekeraars nog gaan volgen ook. We gaan nog meer afsplitsen zodat we nog verder uitgespeeld worden. Samenwerken, schuren en soms slikken is niet altijd gemakkelijk, maar je uit elkaar laten drijven is strategisch gezien altijd een misser.
Helaas is de fysiotherapie compleet aan de (verzekeraars)goden overgeleverd. Niet alleen in de financiën, maar ook in het hart: de kwaliteit van handelen. Een donkerzwart resultaat.
Robert Hoogland
