De VAR is afgeschaft met ingang van 1 mei 2016. Vanaf 1 mei moet de opdrachtgever mee tekenen en is mede verantwoordelijk voor de juiste bepaling van de arbeidsrelatie. De fiscus kan achteraf controleren en beoordeelt de feitelijke situatie. Als er toch sprake is van een arbeidsrelatie dan moeten alsnog belasting en premies worden betaald.
Tekst: Jeroen Klemann
Verschil met de VAR
Had de ZZP-er een VAR-WUO verklaring, dan was u gevrijwaard. Ook als de fiscus bij controle achteraf een arbeidsrelatie constateerde. Nu is het een groot grijs gebied, waarbij veel factoren meewegen in de bepaling of er sprake is van een zelfstandige of een loondienstverband.
Wat beoordeelt de Belastingdienst?
U wordt als opdrachtgever gevrijwaard van de inhoudingsplicht van loonheffingen als er wordt gewerkt volgens een door de Belastingdienst vooraf goedgekeurde modelovereenkomst. De Belastingdienst zal achteraf de feitelijke situatie controleren. Veel factoren spelen daarbij een rol.
Factoren die meewegen zijn; (zie site belastingdienst)
1. Gezagsverhouding; van de site van de belastingdienst:
a. De opdrachtnemer is vrij om de concrete inhoud van het werk te bepalen en op zijn manier het werk uit te voeren.
b. De opdrachtnemer voert de werkzaamheden die in de overeenkomst staan, geheel zelfstandig uit.
c. De opdrachtgever mag geen leiding geven of toezicht houden op het werk van de opdrachtnemer.
2. Vrije vervanging; Van site van de belastingdienst: “De opdrachtnemer kan zich laten vervangen, zonder dat de opdrachtgever daar iets over te zeggen heeft.” Dus als de waarnemend fysiotherapeut een week niet kan, dan mag hij een andere fysiotherapeut sturen, zolang deze maar aan dezelfde eisen voldoet.
3. Zijn er andere werknemers in loondienst die hetzelfde werk uitvoeren, dan is zelfstandigheid moeilijker aantoonbaar te maken.
4. Eigen materialen; De opdrachtnemer zorgt zelf voor gereedschappen, hulpmiddelen en materialen en betaalt daar ook zelf voor.
5. Concurrentiebeding ; hierin mogen geen of niet teveel beperkingen worden opgelegd.
6. De opdrachtnemer neemt klachten van derden over zichzelf en zijn werk zelf in behandeling.
7. De opdrachtnemer is aansprakelijk voor alle schade die de opdrachtgever heeft opgelopen tijdens de uitvoering van de werkzaamheden. Deze schade kan door hemzelf of door hem ingeschakelde derden zijn veroorzaakt.
8. De opdrachtnemer / ZZP-er heeft meerdere opdrachtgevers.
9. De opdrachtnemer / ZZP-er is zichtbaar in het economisch verkeer (Kamer van Koophandel, website e.d.)
Onder andere deze factoren bepalen samen of er sprake is van zelfstandigheid. Het is geen afvinklijst. Hoe zwaar welke factoren wegen is niet duidelijk.
Overgangsperiode tot 1 mei 2017
Er is een overgangsperiode tot 1 mei 2017. In deze periode geldt wel de nieuwe regeling maar wordt er nog niet op
getreden als u bezig bent de contracten aan te passen aan de nieuwe omstandigheden.
Wat betekent het vervallen van de VAR voor u als opdrachtgever / praktijkeigenaar
De belangrijkste verandering in het wetsvoorstel is dat u als praktijkeigenaar per waarneming (opdracht) die u door een zelfstandige fysiotherapeut wilt laten uitvoeren een modelovereenkomst afsluit. Daarmee wordt u medeverantwoordelijk voor het vaststellen van het juiste dienstverband. De feitelijke situatie tijdens het werken moet conform de modelovereenkomst zijn. Als de belastingdienst / UWV achteraf beoordeelt dat er sprake is van een dienstverband, dan kunt u alsnog aangeslagen worden voor belasting en premies. Vooraf zekerheid zoals nu met de VAR-WUO is er niet.
Wat is er wél mogelijk?
U kunt de ZZP-er een contract in loondienst aanbieden. U moet wel rekening houden met het arbeidsverleden van de ZZP-er, waarschijnlijk telt dit mee. Dit kan betekenen dat u direct een contract voor onbepaalde tijd moet aanbieden als de opdrachtnemer eerder opdrachten bij u heeft vervuld.