Minister Schippers kondigde vorige zomer aan meer openheid over prijzen en open zorgdata te willen. Logisch want de hele basis voor marktwerking in ons zorgstelsel rust op de veronderstelling dat concurrentie op prijs en kwaliteit mogelijk is.
Nu is die veronderstelling al dunnetjes en absoluut nog niet in de praktijk bewezen. Maar de NZa houdt de informatie geheim en liet prompt haar doelstelling ‘transparantie’ verdwijnen uit de jaarverslagen. Waarom?
Het verbijsterende antwoord: openheid is niet per se zaligmakend voor de markt. Daarbij de NZa mag het gewoon niet van de rechter, want de gegevens vallen niet onder de Wet openbaarheid bestuur (Wob). “Dit is apert onjuist”, volgens journalist en Wob-expert Brenno de Winter ‘De rechter besloot echter in oktober 2015 dat de NZa de data niet hoeft vrij te geven omdat de data ‘bedrijfs- en fabricagegegevens’ zouden bevatten. ‘De conclusie was alleen dat een uitzonderingsgrond in de Wob in de weg zou staan. Dat is iets heel anders en echt de feiten verdraaien.’
‘Ook dat de NZa de data niet zou mogen openbaar maken is pertinent niet waar,’ zegt De Winter, ‘Niets staat ze in de weg stappen te zetten om dit wel mogelijk te maken. Sterker nog: het zorgen voor prijstransparantie is een taak van ze. Anders zou er geen gepubliceerde lijst met producten zijn en een minder open lijst.’
Terwijl ik concludeer dat we spreken van ‘gesloten transparantie’, zie ik dat KNGF verheugd is dat het Zorginstituut aan Minister Schippers gerapporteerd heeft dat gesuperviseerd oefentherapie (fysiotherapie) bij claudicatio bewezen effectief is. Het bespaart ook nog eens ruim 21 miljoen aan zorgkosten. Het KNGF dringt er bij het Zorginstituut op aan om deze therapie in de basisverzekering te krijgen zodat het voor iedere patiënt betaalbaar en haalbaar is. Maar het rapport van het Zorginstituut laat ruimte om deze zorg nog niet in het basispakket van 2017 mee te nemen, maar te wachten op een later uit te brengen systeemadvies over de positie van fysiotherapie in de zorgverzekering. Dus dat wordt 2018 op zijn vroegst denk ik gelijk.
Of een therapie bewezen effectief is en zorgkosten scheelt, betekent niet zomaar dat het pakket aangepast wordt. Het Zorginstituut heeft een advies over fysiotherapie bij reumatische aandoeningen (RA en artrose) en hartfalen helaas ook al op de lange baan geschoven.
Eerlijk is eerlijk ik zie meer ontvankelijkheid en toegankelijkheid van fysiotherapie in de politieke arena. Maar bepalende organen als de NZa en het Zorginstituut laten vastberaden geslotenheid en schimmigheid zien.
Toch voel ik me gezegend met de verschillende onderzoeksinstituten en het KNGF. Dagelijks actief te zijn binnen de traagheid van de besluitvorming, de rapportstapeling en de kleine succesjes spreekt mij niet aan. Voor dit ‘monnikenwerk’ op de achtergrond, heb ik graag een contributie over.
Robert Hoogland
